Gepubliceerd: 2 jaar geleden (2022-04-12)
Een vraag van zorgverleners die met enige regelmaat voorbij komt: in welke gevallen moet ik bij de behandeling van een kind van gescheiden ouders toestemming vragen aan beide gezaghebbende ouders? De hoofdregel voor kinderen tot 16 jaar is dat toestemming van beide ouders nodig is. Maar er zijn uitzonderingssituaties. Ik beantwoord een aantal vragen over dit onderwerp aan de hand van specifieke omstandigheden.
1. Wanneer mag ik uitgaan van veronderstelde toestemming van een van de ouders?
Als de ene ouder met een kind op het spreekuur komt mag de zorgverlener uitgaan van veronderstelde toestemming van de andere ouder: het is primair de verantwoordelijkheid van die ene gezaghebbende ouder de andere gezaghebbende ouder tijdig te informeren (ECLI:NL:TGZCTG:2022:17).
2. Wanneer is altijd toestemming van beide ouders nodig?
- Hebt u aanwijzingen dat de andere ouder mogelijk een andere mening is toegedaan, dan is extra zorgvuldigheid nodig en dient expliciete toestemming aan beide ouders te worden gevraagd (ECLI:NL:TGZREIN:2020:54 r.o. 5.3 e.v.).
- Bij een ingrijpende behandeling, een medisch niet-noodzakelijke of een medisch ongebruikelijke behandeling is altijd toestemming nodig van beide ouders. Een verwijzing naar een psycholoog is bijvoorbeeld een ingrijpende behandeling (ECLI:NL:TGZREIN:2020:54 r.o. 5.6).
3. Welke regels gelden bij een acute situatie wanneer een kind risico loopt op gezondheidsschade?
In een acute situatie is toestemming van ouder(s) niet vereist. U moet de ouders wel zo snel mogelijk informeren.
4. Mag ik vertrouwen op stukken van een verwijzer/zorgorganisatie, waarin staat dat beide ouders toestemming hebben gegeven voor behandeling?
Dat mag. Dit gold bijvoorbeeld voor een psycholoog, die stukken ontving van Bureau Jeugdzorg waarin stond dat beide ouders akkoord waren met een verwijzing. Alhoewel hier feitelijk geen sprake van was, kon het de psycholoog niet worden verweten dat zij in deze veronderstelling verkeerde. Was de psycholoog op de hoogte geweest van de discussie van de ouders hieromtrent, dan was extra bedachtzaamheid vereist (ECLI:NL:TGZCTG:2018:221).
Een zorgvuldige werkwijze
Tot slot een voorbeeld van een zorgvuldige werkwijze. Een huisarts werd gevraagd om voor een kind van gescheiden ouders een verwijzing voor een second opinion aan te vragen bij een kinderarts. De huisarts nam de KNMG-regels door om vervolgens hierop terug te komen. Het volgende was relevant:
1. Een verwijzing moet worden gezien als behandeling.
2. Er was geen sprake van een acute situatie.
3. De ontslagbrief vermeldde dat moeder het eens wat met het gevoerde beleid maar vader niet.
De huisarts adviseerde de vader na verkregen toestemming van de moeder naar de kinderarts te gaan om de second opinion te regelen. Gezien deze feiten kon de huisarts namelijk niet aannemen dat de moeder instemde, omdat er een aanwijzing was voor een verschillend standpunt. Een goede manier van handelen volgens het College (ECLI:NL:TGZRSGR:2021:50).
Contact
Hebt u een vraag over dit onderwerp? Mail (info@medi-law.nl), bel of stuur een whatsapp (06-343 444 62) en u ontvangt snel een reactie.